Một lần xuống Đắk Nông công tác, tôi may mắn được tham dự lễ hội Tăm Blang M'prang Bon (tức Lễ hội rào bon trồng cây Blang) của người M'nông Preh ở xã Nâm Nung, huyện Krông Nô. Trước khi mở lễ hội, bà con trong bon (buôn) xin phép thần linh và làm lễ trồng cây nêu, dựng hàng rào cổng bon bằng cây Blang. Lễ vật dâng lên thần linh gồm thịt gà, thịt heo, quả cà, sáp ong, cơm trắng, rượu cần, ớt xanh. |
Nghi lễ này bắt nguồn từ truyền thuyết xa xưa của người M’nông Preh. Trước kia, rừng Nâm Nung có bộ tộc tên Lao Bô (ma rừng) chuyên ăn thịt người. Đêm đến, con ma rừng lẻn vào làng tìm phụ nữ, trẻ con dọa dẫm. Tuy nhiên, nơi nào có cây Blang ngự trị, loài ma quỷ không bén mảng tới. Từ đó, người Mnông Preh tin rằng Blang là cây thiêng, nơi trú ngụ của thần linh che chở dân làng nên cứ 3-5 năm tổ chức cúng tế một lần. |
Để chuẩn bị cho lễ hội, đông đảo người dân tề tụ về nhà văn hóa cộng đồng chuẩn bị các món ăn truyền thống cúng tế thần linh và để người dân thưởng thức khi vui hội. Cơm lam là món ăn truyền thống, không thể thiếu trong các dịp lễ hội quan trọng của đồng bào Tây Nguyên. Loại cơm được nấu trong ống tre tươi, nướng qua lửa cho đến khi chín đều, ăn kèm với lạc vừng hoặc món ớt giã đủ loại lá rừng rất đặc trưng của đồng bào Tây Nguyên. |
Thanh niên chuẩn bị rượu cần. Lễ hội càng lớn thì càng nhiều chóe rượu cần. |
Khi người dân tề tụ đông đủ, già làng bắt đầu tiến hành nghi lễ chính thức bằng bài khấn mời thần linh, ông bà tổ tiên về dự lễ hội, cầu mong cho người người khoẻ mạnh, bon làng luôn bình yên, cây cối tươi tốt, mùa màng bội thu. |
Kết thúc nghi lễ, già làng khai hội bằng cách châm ngọn đuốc vào đống củi to được chuẩn bị sẵn. Bà con bắt đầu uống rượu cần, nếm những món ăn truyền thống. |
Say men nồng, đồng bào tiếp tục biểu diễn đánh chiêng, múa, thổi m'buốt… Đêm hội không chỉ có đồng bào M’nông mà các đồng bào Êđê, Kinh, Mường, Thái cùng chung vui. |