Độc đáo những lễ hội của người K’Ho

0:00 / 0:00
0:00
Hóa trang để bước vào lễ hội. Ảnh: Krajăn Plin
Hóa trang để bước vào lễ hội. Ảnh: Krajăn Plin
TPO - Hầu như tháng nào trong năm, các buôn làng K’Ho cũng có lễ hội với nhiều tập tục kỳ lạ, hiếm có; định kỳ là mừng lúa mới, bỏ mả, đua voi; còn bất chợt là những cuộc tế lễ vì thiên tai, dịch bệnh, thú dữ tấn công…

Người K’Ho ở Lâm Đồng tìm được nhiều sản vật quí giá từ núi rừng nhưng cũng phải đương đầu với bao hiểm họa về thiên tai, thú dữ, bệnh tật…, do đó họ tổ chức dâng lễ để cầu xin sự che chở của thần linh, cầu xin những điều may mắn, tốt lành.

Độc đáo những lễ hội của người K’Ho ảnh 1

Người K'Ho tưng bừng mở hội

Hầu như lễ hội nào của người K'Ho cũng có cây nêu-linh vật được cho là phương tiện để người trần “giao tiếp” với thế lực siêu nhiên, theo quan niệm xưa. Chủ lễ bước ra trước giàn hiến tế khấn nguyện và lấy máu con vật hiến sinh (trâu, bò, heo, gà…) bôi lên cây nêu với ngụ ý gởi thông điệp mời thần linh và ma quỷ đến nhận lễ vật; mong các vị hãy thụ hưởng, vui chơi và đừng làm hại dân làng.

Độc đáo những lễ hội của người K’Ho ảnh 2

Mộ của người bản địa Tây Nguyên

Dần dà phong trào dựng cây nêu để trừ tà và cầu mong những điều may mắn tốt lành không chỉ có ở các tộc người thiểu số Tây Nguyên lan tỏa rộng hơn ở một số địa phương. Đặc biệt dịp lễ Tết, có thể chiêm ngưỡng những hàng cây nêu được trang trí đẹp mắt Dọc Quốc lộ 1A và một số tỉnh lộ ở phía Bắc, Tây Nguyên, Tây và Đông Nam bộ.

Độc đáo những lễ hội của người K’Ho ảnh 3

Hàng nêu trang trí đường phố dịp lễ, tết

Già làng Krajăn Plin (huyện Lạc Dương) cho biết ngày nay trong lễ bỏ mã (tiễn người chết rời làng về xứ sở của các thần), người K’Ho vẫn duy trì hội hóa trang rất thú vị.

Trước khi vào đêm hội, dân làng làm những chiếc mặt nạ hoặc lấy các loại phấn màu được chế tác từ cây rừng vẽ lên mặt nhau sao cho giống gương mặt của ma quỷ và lấy bùn đất trát đầy người.

Độc đáo những lễ hội của người K’Ho ảnh 4

Vẽ mặt hóa trang trước khi vào đêm hội. Ảnh: Krajăn Plin

Độc đáo những lễ hội của người K’Ho ảnh 5

Mặt nạ dùng trong lễ hội

“Mặt nạ là bộ phận quan trọng nhất làm nên hình ảnh của những chú hề hoặc chiến binh trong lễ hội nên phải trông thật ngộ nghĩnh, gây cười khiến người xem thích thú hoặc thật quái dị để tạo cảm giác sợ hãi. Đó có thể là mặt người nhưng mang cái mũi của quái vật và cái lưỡi thật dài hoặc mắt ti hí, còn miệng thì méo xệch, ngoác ra trông rất hài hước”, ông Đặng Minh Tâm (thành viên Hội cổ vật Nam Bộ và là hội viên hội UNESCO Việt Nam) nói.

Cũng theo ông Tâm, hình thù của mặt nạ tùy thuộc vào sự sáng tạo và trí tưởng tượng của nghệ nhân nhưng phổ biến là đầu người và các con thú hay những nhân vật được mô tả trong truyền thuyết, sử thi. Mỗi mặt nạ có nét độc đáo riêng, không cái nào giống cái nào.

Độc đáo những lễ hội của người K’Ho ảnh 6

Các loại mặt nạ gỗ

Độc đáo những lễ hội của người K’Ho ảnh 7

Một kiểu hóa trang

Hiện người K’Ho ở xã Đạ Đờn (Lâm Hà) còn giữ tập tục: Khi dựng xong ngôi nhà, sẽ làm lễ cúng rồi bắt con chó thả vào nhà. Nếu phát hiện có tà ma, chó sẽ đuổi đi. Sau đó thầy cúng đọc lời khấn nguyện, dâng rượu cho vị thần cai quản nhà cửa để cầu cho gia chủ khỏe mạnh, bình an; kho lúa lúc nào cũng đầy ắp…

MỚI - NÓNG
Đặc sắc thủ công truyền thống với 'Chuyện Đình trong phố'
Đặc sắc thủ công truyền thống với 'Chuyện Đình trong phố'
TPO - Triển lãm “Chuyện Đình trong phố” được tổ chức tại Đình Hà Vĩ và Đình Tú Thị với hoạt động ý nghĩa, trưng bày tương tác trong không gian để kể những câu chuyện về chính các ngôi Đình, về sự độc đáo của những nghề truyền thống như nghề sơn ta, thêu tay; múa rối nước, trình diễn thời trang áo dài truyền thống ...
Nâng cao nhận thức, thúc đẩy bình đẳng giới và xóa bỏ bạo lực trên cơ sở giới
Nâng cao nhận thức, thúc đẩy bình đẳng giới và xóa bỏ bạo lực trên cơ sở giới
TPO - Sáng 23/11, tại Trung tâm Văn hóa - Thể thao - Truyền thanh thành phố Sóc Trăng, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Sóc Trăng phối hợp với UBND thành phố Sóc Trăng tổ chức Lễ phát động Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới tỉnh Sóc Trăng năm 2023.

Có thể bạn quan tâm

Lễ mừng thọ của người Mnông

Lễ mừng thọ của người Mnông

TPO - Người Mnông ở huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk còn lưu giữ nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống. Trong đó “Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ mừng thọ của người Mnông huyện Lắk” là một trong 3 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia của tỉnh Đắk Lắk.
Thầy giáo trẻ Cơ Tu 'cõng' chữ về làng

Thầy giáo trẻ Cơ Tu 'cõng' chữ về làng

TPO - "Sau những tháng ngày học tập miệt mài trên giảng đường đại học, tôi trở về quê để đúc kết lại những kiến thức mình đã học cũng như tập quen với môi trường giảng dạy ở quê. Cầm tấm bằng đại học trên tay, tôi cảm thấy vô cùng hạnh phúc vì giờ đây tôi có thể thực hiện ước mơ của mình, có thể bắt đầu hành trình truyền tải kiến thức, cõng chữ về làng". Đó là chia sẻ của thầy giáo trẻ người Cơ Tu Bnướch Zói.