Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam vừa ký Quyết định phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích khảo cổ và kiến trúc nghệ thuật Gò Tháp, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp.
Khu vực nghiên cứu lập quy hoạch có diện tích 298,694 ha, thuộc địa bàn xã Tân Kiều và xã Hòa Mỹ, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp và khu vực dự kiến mở rộng.
Đối tượng nghiên cứu lập quy hoạch gồm di tích khảo cổ và kiến trúc nghệ thuật Gò Tháp, các giá trị di sản văn hóa vật thể, di sản văn hóa phi vật thể, tài liệu, hiện vật gắn với di tích; công tác bảo vệ và phát huy giá trị di tích và không gian kiến trúc cảnh quan, môi trường xung quanh di tích.
Các yếu tố đô thị, kinh tế - xã hội, dân cư trong khu vực nghiên cứu; các thể chế, chính sách liên quan; hiện trạng hạ tầng kỹ thuật, tình hình sử dụng đất đai khu vực xung quanh di tích; mối liên hệ với các di tích, công trình, địa điểm du lịch nổi tiếng khác trong khu vực để có thể kết nối các tuyến du lịch.
Mục tiêu lập quy hoạch nhằm nghiên cứu, bổ sung, nhận diện và bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc nghệ thuật của di tích Gò Tháp, trở thành điểm giới thiệu, tôn vinh giá trị của nền văn hóa Óc Eo và lịch sử đấu tranh giữ nước của địa phương được lưu giữ tại di tích.
Xác định ranh giới bảo vệ di tích làm cơ sở quản lý và cắm mốc giới di tích; xác định các khu chức năng, khu dân cư lân cận, khu vực bảo vệ cảnh quan, môi trường; tổ chức không gian và bố trí hệ thống hạ tầng giao thông, kỹ thuật phù hợp với các giai đoạn bảo tồn và phát huy giá trị di tích; bảo vệ môi trường sinh thái đặc thù của khu vực di tích gắn với phát triển bền vững.
Định hướng kế hoạch, lộ trình và nhóm giải pháp tổng thể quản lý đầu tư xây dựng, tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị di tích.
Phát huy giá trị di tích Gò Tháp, để nơi đây trở thành điểm du lịch hấp dẫn, kết nối với các di tích khác trong khu vực, tạo thành chuỗi sản phẩm du lịch phong phú, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Đồng Tháp.
Đồng thời, làm căn cứ pháp lý cho công tác quản lý và triển khai các dự án thành phần bảo tồn và phát huy giá trị di tích; xây dựng quy định quản lý, kiểm soát không gian quy hoạch, kiến trúc cảnh quan khu vực di tích và các giải pháp quản lý, bảo vệ di tích.
Di tích khảo cổ học Gò Tháp được các nhà khảo cổ học người Pháp phát hiện và công bố vào khoảng những năm cuối của thế kỷ XIX, với tên gọi Prasat Pream Loven (Chùa năm gian). Đây là địa điểm còn lưu giữ được nhiều giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học gắn với nền văn hóa Óc Eo. Các nhà khảo cổ học đã phát hiện tại địa điểm này nhiều loại hình di tích, như di tích cư trú, mộ táng, kiến trúc…, phân bố trên địa bàn rộng, đặc biệt, tại khu vực này đã phát hiện được tượng thần Vishnu, Shiva bằng đá sa thạch, có khắc hoa văn và minh văn…
Trong thời kỳ lịch sử cận, hiện đại, khu di tích này gắn liền với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ của nhân dân ta - Nơi đây từng là đại bản doanh của nghĩa quân Thiên hộ Võ Duy Dương, Đốc binh Nguyễn Tấn Kiều trong thời kỳ đầu chống Pháp. Trong khoảng những năm 1946 - 1948, Gò Tháp là căn cứ địa của xứ Ủy Nam bộ, Ủy ban Hành chính - Kháng chiến Nam bộ, Khu ủy Khu 8… Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Tiểu đoàn 502 (những người con của quê hương Đồng Tháp) đã đánh sập Viễn vọng đài của quân địch tại đây.
Hiện nay, tại khu vực này còn lưu giữ được nhiều di sản văn hóa có giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học khá tiêu biểu.
(Theo Cục Di sản Văn hóa-Bộ Văn hóa,Thể thao và Du lịch)
