 |
Lễ hội Katê được tổ chức tại tháp Po Klong Girai |
Chị Tài Công Thùy Diễm (Trung tâm Nghiên cứu văn hóa Chăm tỉnh Ninh Thuận) cho biết, theo quan niệm của người Chăm theo đạo Bàlamôn, lễ Katê là để tưởng nhớ thần Cha. Ngày lễ chính diễn ra vào mồng 1 tháng 7 Chăm lịch, năm nay nhằm ngày 14/10.
 |
Các vị chức sắc tại lễ hội |
Để chuẩn bị cho ngày lễ chính, trưa 13/10, cộng đồng người Chăm đã tổ chức lễ rước y trang nữ thần Pô Inư Nưgar tại làng Chăm Hữu Đức (xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, Ninh Thuận).
 |
Rước y trang Pô Inư Nưgar |
Đây được xem là lễ khai hội Katê 2023 nên được tổ chức theo đúng nghi lễ truyền thống, thu hút hàng ngàn du khách và người dân trong tỉnh tham dự. Tại lễ này, người Raglai mang y phục của các vị thần từ trên núi xuống, giao cho người Chăm ở đồng bằng để ngày 14/10 rước ra làm lễ tại đền.
 |
Lễ hội thu hút rất đông du khách |
“Theo truyền thuyết, người Chăm là chị cả, người Raglai là em út. Người Chăm theo chế độ mẫu hệ, em út có quyền cất giữ đồ gia bảo của tổ tiên, do đó, y phục các vị thần của người Chăm do người Raglai cất giữ. Còn các khu đền tháp Po Klong Garai và Porome, từ xưa người Raglai đã giao cho người Chăm trông coi”, chị Thùy Diễm kể.
Ngoài phần lễ được tổ chức trang trọng, trong niềm thành kính, hân hoan của đông đảo người dân địa phương và du khách, còn có chương trình dân ca, dân vũ đặc sắc do hơn 300 nghệ nhân, nhạc công trong làng biểu diễn.
 |
Cảnh diễn tại lễ hội Katê |
Tại làng Hậu Sanh, nơi thờ cúng tại Tháp Porome cũng tổ chức các hoạt động văn hóa truyền thống.
Sáng 14/10, lễ hội KaTê được tổ chức long trọng và tưng bừng tại các đền tháp Po Rome và Po Klong Girai. Đầu tiên là nghi thức rước y phục của vị thần lên tháp, kế đến là lễ mở cửa tháp, tiến hành tắm rửa cho tượng thần, khoác y phục cho tượng thần, cùng các đại lễ truyền thống khác.
 |
Têm trầu để cúng thần linh |
Sau các nghi lễ trang nghiêm, phần hội thật tưng bừng với những điệu múa, những làn điệu dân ca Chăm, cộng hưởng với bản hòa âm của trống Gi Năng, trống Paranưng và kèn Saranai giàu bản sắc.
Ngoài người dân địa phương, những người Chăm ở các vùng lân cận (không có đền tháp) và du khách trong những bộ trang phục lễ hội truyền thống đẹp nhất, sắm sửa lễ vật dâng cúng các vị thần để cầu mong những điều tốt đẹp.
 |
Các cô gái Chăm đi dự lễ hội |
Sau lễ hội tại các đền tháp sẽ là lễ hội ở các làng, dòng họ và gia đình. Mọi thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, tổ chức cúng tế để cầu mong tổ tiên, thần linh phù hộ cho con cháu sức khỏe dồi dào, làm ăn phát đạt, gặp nhiều may mắn.
Tất cả các sự kiện trên đã cộng hưởng tạo nên một không gian lễ hội Katê thiêng liêng sống động, đáp ứng đời sống tâm linh của người Chăm cũng như nhu cầu du lịch văn hóa của du khách.
 |
Chuẩn bị nhiều lễ vật dâng cúng các vị thần |
Ông Nguyễn Văn Linh, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL Ninh Thuận cho biết, đây là tỉnh có đông người Chăm theo đạo Bàlamôn sinh sống nhất cả nước. Lễ hội Katê là một trong những lễ hội quan trọng nhất, được người Chăm bảo tồn, duy trì hàng năm. Lượng người tham gia lễ hội Katê 2023 cao hơn so với các kỳ lễ hội Katê gần đây.
