Chiêm ngưỡng bộ đàn đá nghìn năm tuổi của người Raglai
0:00 / 0:00
0:00
Nam miền Bắc
Nữ miền Bắc
Nữ miền Nam
Nam miền Nam
TPO - Huyện Khánh Sơn, Khánh Hòa là nơi phát hiện bộ đàn đá (thạch cầm) quý giá, có tuổi đời hơn 2.000 năm. Bộ đàn đã trở thành biểu tượng văn hóa của đồng bào Raglai nơi đây.
Ông Nguyễn Quốc Đông, Phó Chủ tịch UBND huyện Khánh Sơn dẫn chúng tôi ghé thăm Di tích khảo cổ học Dốc Gạo, nơi phát hiện những thanh đàn đá có niên đại hàng nghìn năm. Tại đây có một bia đá, trên đề dòng chữ: “Tại thôn Dốc Gạo, thị trấn Tô Hạp, huyện Khánh Sơn, năm 1977, ông Bo Bo Ren, người dân tộc Raglai phát hiện 12 thanh đá với kích thước, hình dáng khác nhau, có thể phát ra âm thanh khác nhau…”.
Anh Bo Bo Hùng, cán bộ của Trung tâm Văn hóa Thông tin và Thể thao huyện Khánh Sơn đang biểu diễn trên đàn đá. Đôi tay anh thoăn thoắt gõ búa lên những thanh đàn đá như thả từng giọt thanh thánh thót; lúc như tiếng suối chảy, có lúc rộn vang như tiếng mưa rừng…
Hiện nay, thế hệ trẻ cũng biết đến, yêu quý đàn đá và bắt đầu tìm tòi học hỏi. Vì thế, huyện Khánh Sơn đã mở lớp học chơi đàn đá. Hiện có hơn 60 người theo học, trong đó chủ yếu thanh niên. Nhiều em đã đánh đàn thuần thục như Tô Ngọc Minh ở xã Xuân Hiệp, Bo Bo Thị Trang ở thị trấn Tô Hạp…
Căn cứ vào những hiện vật tìm thấy, các nhà khảo cổ học đã kết luận bộ đàn đá phát hiện ở Dốc Gạo có niên đại từ 2.000 đến 5.000 năm. Năm 1979, Việt Nam chính thức công bố với thế giới về việc phát hiện bộ đàn đá Khánh Sơn, loại nhạc cụ cổ có giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc của dân tộc.
Đàn đá cổ được phát hiện tại Dốc Gạo được làm bằng các phiến đá với kích thước dài, ngắn, dày, mỏng khác nhau. Phiến đá dài, to, dày có âm thanh trầm; phiến đá ngắn, nhỏ, mỏng thì tiếng thanh và trong.
Tô Ngọc Minh (trong ảnh) ở xã Xuân Hiệp phấn khởi nói rằng, mình may mắn được biết, được tìm hiểu đàn đá và được truyền thụ cách chơi đàn đá rất bài bản. “Em sẽ học thật tốt để góp phần phát triển du lịch địa phương, lưu truyền văn hóa dân tộc Raglai cho thế hệ sau”, Minh cho hay.
Hiện nay, nhiều bộ đàn đá mới đã được chế tác. Đá được chọn để làm đàn đá Khánh Sơn phải là loại đặc biệt, khác hẳn so với các nơi khác. Đó là loại đá hình thành từ quá trình phun trào của núi lửa (đá rhyolit), thường chỉ có ở vùng Khánh Sơn hay Khánh Vĩnh (tỉnh Khánh Hòa).
Người Raglai coi tiếng đàn đá là phương tiện kết nối cõi âm với cõi dương, giữa con người với trời đất, thần linh, giữa hiện tại với quá khứ. Vậy nên, trong các lễ, hội của người Raglai như lễ bỏ mả, lễ ăn mừng lúa mới hay những dịp hội vui của buôn làng… đều có tiếng đàn đá. Đàn đá còn đi khắp nương rẫy để đuổi muông thú, bảo vệ mùa màng.
Để bảo tồn nét văn hóa truyền thống của người Raglai, huyện Khánh Sơn đã phục dựng 10 bộ đàn đá và giao cho các xã quản lý. Đồng thời, huyện, xã mở các lớp đào tạo thế hệ trẻ để duy trì, trao truyền cho thế hệ sau. Trong các lễ hội, huyện đã tổ chức giao lưu và quảng bá đàn đá đến các địa phương để thu hút du lịch…
TPO - Chiều 13/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét báo cáo kết quả của Đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về 3 chương trình mục tiêu quốc gia.
TPO - Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại Hà Tĩnh đã giúp nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, tạo động lực, tiếp sức để phụ nữ vùng biên giới có ý chí vươn lên…
TPO - Ngày 17/9, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Phòng Giáo dục huyện A Lưới tổ chức lễ tuyên dương các học sinh đạt thành tích xuất sắc trong năm học 2022 - 2023, tại huyện A Lưới.
TP - Là một trong 4 thí sinh nữ trúng tuyển vào Học viện Hậu cần năm 2023, không những thế, Vi Thị Thu còn đạt mức điểm cao nhất, trở thành nữ thủ khoa đầu vào của học viện.
TPO - Đề án Bảo tồn và phát triển làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp kết hợp với du lịch được tỉnh Bình Dương quy hoạch trên tổng diện tích 5,4 ha. Bình Dương dự chi hơn 200 tỷ đồng để đưa làng nghề hơn 300 năm trở thành điểm du lịch.
TPO - Từ ngày 16/9 đến hết tháng 9 tại huyện Hoàng Su Phì, UBND huyện Hoàng Su Phì tỉnh Hà Giang tổ chức Tuần văn hóa du lịch “Qua những miền di sản ruộng bậc thang” Hoàng Su Phì năm 2023.
TPO - Bắt đầu từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 10 là thời điểm bước vào “mùa vàng”, ruộng bậc thang Hoàng Su Phì (Hà Giang) lại trùng trùng điệp điệp nhuộm vàng cả vùng đẹp ngỡ ngàng khó có thể rời mắt.
TPO - Tỉnh Tuyên Quang vừa hoàn thành xây dựng và bàn giao 20 tủ sách cộng đồng cho 20 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn, tạo điều kiện cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tiếp cận với văn hóa đọc.
TPO - Quần thể Vịnh Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) và quần đảo Cát Bà (Hải Phòng) vừa được UNESCO chính thức công nhận là di sản thiên nhiên thế giới tại kỳ họp 45 của Ủy ban Di sản thế giới diễn ra tại Vương quốc Saudi Arabia.
TPO - Các chính sách, chương trình, dự án triển khai trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi được các địa phương quan tâm đẩy mạnh thực hiện, phát huy hiệu quả. Nhiều hoạt động chăm lo vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS được quan tâm thực hiện.
TPO - Không chỉ sản xuất giỏi, thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, thương binh 4/4 Kơ Să Ha Tin còn giúp nhiều người thoát nghèo; gương mẫu đi đầu hiến đất mở rộng đường, làm đẹp buôn làng.
