 |
Phủ Đàng Cao nằm ở cánh đồng Am (thuộc xã Thanh Văn, Thanh Chương, Nghệ An). Phủ được xây dựng từ thế kỷ XVI để thờ 3 nhân vật lịch sử: Thái phó Tấn quốc công Nguyễn Cảnh Hoan, Cường quận công Nguyễn Cảnh Vạn, Phó nham hầu Nguyễn Cảnh Yên. |
 |
Toàn bộ khuôn viên Phủ Đàng Cao rộng gần 2000m2 với nhiều công trình lớn nhỏ khác nhau như: nghi môn, hạ, trung, thượng điện, cảnh quan hồ sen... Theo các cao niên và gia phả họ Nguyễn Cảnh, thượng điện và hạ điện là do làng xã khởi lập. Còn trung điện và nghi môn (cổng tam quan) là do con cháu họ Nguyễn Cảnh xây dựng. |
 |
Trong các công trình của phủ, nghi môn (cổng tam quan) được xây dựng cuối cùng vào năm (1938 - 1941) nhưng lại có kiến trúc độc đáo nhất. Cổng tam quan gồm lầu, trụ biểu, tượng canh, cột đèn… liên kết nhau tạo nên một thể thống nhất, có hình khối uy nghi, vừa có đường nét hoa văn mềm mại, sắc sảo, in đậm dấu ấn kiến trúc giao thoa văn hóa của Âu - Á. |
 |
Cổng tam quan có 3 tầng, cao hơn 10m (cao nhất di tích). Tầng 1 rộng 15 m2, được tạo nên bởi 4 cột trụ lớn. Thân và đỉnh trụ được giật cấp và trang trí các họa tiết. Các trụ được nối với nhau tạo nên 4 cửa thông ra 4 hướng. Trên cửa trước và cửa sau đều đắp tượng nghê chầu. Đặc biệt trên cửa trước có khắc 3 chữ Hán lớn với ý nghĩa chỉ sự cao lớn của công trình. Mái được đổ chụm lại thành hình vòm, có trang trí nhiều chi tiết, hoa văn đặc sắc. |
 |
Tầng 2 có diện tích sàn gần 9m2, cũng được tạo nên từ 4 trụ lớn. Mặt trước và sau tương đối giống nhau. Các trụ giật cấp, liên kết tạo thành 2 cửa hình tròn được trang trí hình tre, trúc, hoa dây, họa tiết hình học, cuốn thư. Tầng trên cùng mang tính cách điệu. Các mái ngói của nghi môn đều cuốn đầu đao cong vút với những hình rồng mềm mại, uyển chuyển, đậm chất phương Đông. Tầng 1 gắn với 2 trụ biểu bằng các bức tường xuyên hoa, điểm chữ “thọ”, phía trên đắp nổi 2 con nghê, 2 con rồng đang chầu về chính môn. |
 |
Hai bên lầu và trụ biểu là 2 bức tượng lính canh, tượng bên phải cầm súng, tượng bên trái cầm gươm. Từ 2 trụ phụ này, lại liên kết với 2 bức tượng và 2 cổng phụ rất vững chắc. |
   |
Những pho tượng hình người, hình “tứ linh”, những bức tranh phong cảnh đắp nổi trên tường (rùa, sen…) là những tác phẩm thể hiện tài năng điêu luyện và tính thẩm mỹ tinh tế của các nghệ nhân. |
  |
Những con rồng, nghê chầu hướng vào chính môn được đắp nổi rất đặc sắc. Trên thân các con rồng, nghê còn được khảm sành sứ tạo nên vẻ đẹp khác lạ. |
 |
Sau cổng tam quan, đi qua bể nước và sân lớn là hạ điện 3 gian đã được trùng tu. |
 |
Cửa ở các gian nhà được làm từ gỗ. Trên các cánh cửa đều được trang trí nhiều hình rồng, mây sống động, đẹp mắt. |
  |
Phủ Đàng Cao có nét đẹp độc đáo trong kiến trúc, cân xứng, hài hòa trong bố cục, thẩm mỹ đã làm nên vẻ đẹp riêng hiếm có. Phủ đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Nghệ thuật cấp tỉnh năm 2013. |
 |
Phủ Đàng Cao mang vẻ đẹp văn hóa nghệ thuật lịch sử. Hiện nơi đây đang là điểm đến hấp dẫn của du khách muôn phương. |
