Sáng đầu tuần, tiết trời se lạnh, nhóm du khách vượt gần trăm cây số từ thành phố Bắc Giang đến bản Bắc Hoa. Nơi đây có những ngôi nhà trình tường (nhà làm bằng đất) lâu năm của người Nùng thấp thoáng bên những cây hoa đào, hoa mận.
 |
Bản Bắc Hoa vẫn còn giữ được nhiều ngôi nhà trình tường |
 |
Những ngôi nhà trình tường có từ lâu đời ở bản Bắc Hoa |
Theo những người cao tuổi trong bản, người Nùng về vùng đất Bắc Hoa sinh sống từ lâu. Người dân nơi đây vẫn còn giữ được phong tục, tập quán, di sản của ông cha để lại, trong đó có những ngôi nhà trình tường.
Anh Vi Văn Chèo, Trưởng bản Bắc Hoa cho biết, bản có hơn 160 hộ sinh sống, trong đó còn hơn 100 gia đình vẫn còn giữ được những ngôi nhà trình tường.
 |
Tường đất có độ dày từ 40 – 50 cm |
Để làm được những ngôi nhà trình tường, người Nùng ở bản Bắc Hoa phải mất 3 năm để chuẩn bị và xây dựng: một năm làm khung nhà bằng gỗ, năm thứ 2 làm ngói âm dương và năm thứ 3 làm trình tường.
 |
Không chỉ nhà ở, nhà bếp của người Nùng ở bản Bắc Hoa cũng được trình tường |
Quá trình làm nhà rất kỳ công, người dân tự làm khuôn bằng gỗ rồi nhờ anh em và hàng xóm tìm đất làm trình tường. Tường đất có độ dày từ 40 – 50 cm. Người dân nơi đây cũng tự tay làm ngói âm dương để lợp nhà.
 |
Ngói âm dương do người Nùng ở bản Bắc Hoa tự làm để lợp nhà trình tường |
Theo Bảo tàng tỉnh Bắc Giang, Bắc Hoa là bản duy nhất ở tỉnh Bắc Giang vẫn còn giữ được số lượng lớn những ngôi nhà trình tường, trở thành vốn quý để phát triển du lịch. Người dân nơi đây xây dựng nhà trình tường dựa trên vật liệu tự nhiên có sẵn, từ đất, sỏi và phương pháp thủ công. Những ngôi nhà trình tường này ấm vào mùa đông, mát về mùa hè nên phù hợp với khí hậu và tập quán của đồng bào dân tộc miền núi.
 |
Đồng thời, người Nùng ở bản Bắc Hoa vẫn còn giữ được khung dệt, cách nhuộm chàm quần áo và điệu hát Soong hao thiết tha, say đắm. Bởi vậy, tỉnh Bắc Giang đưa bản Bắc Hoa vào chương trình bảo tồn, phát huy di sản văn hóa các dân tộc thiểu số giai đoạn 2020 – 2030.
 | ||
Nhà trình tường ấm vào mùa đông và mát vào mùa hè
|
