Lễ Et Đông của người Giơ Lâng

0:00 / 0:00
0:00
Già làng A Jring Đeng chuẩn bị cho lễ Et Đông tại nhà rông. Ảnh: Sở VH,TT&DL
Già làng A Jring Đeng chuẩn bị cho lễ Et Đông tại nhà rông. Ảnh: Sở VH,TT&DL
TPO - Lễ Et Đông (Tết ăn con dúi) của người Giơ Lâng (huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum) được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia vào cuối tháng 5 vừa qua.

Lễ Et Đông hay còn gọi Tết ăn con dúi là một trong những lễ hội đặc sắc của người Giơ Lâng (một nhánh của người Bana sống tập trung chủ yếu ở xã Tân Lập và xã Đăk TRe, huyện Kon Rẫy, tỉnh Kon Tum)

Đối với người Giơ Lâng, con dúi là con vật được nhóm người Giơ Lâng Ba Na tôn kính và thờ Thần Dúi, xem Dúi là con vật thiêng, biểu tượng của sự cần cù, siêng năng và ấm no.

Lễ "Ét đông" thường được tổ chức vào 2 ngày đầu tháng Mười dương lịch hàng năm, khi cây lúa bắt đầu trổ bông, ngậm hạt. Lễ hội để cầu mong một năm thu hoạch mùa màng thuận lợi, người dân trong buôn được ấm no, hạnh phúc, cũng là dịp để tổ tiên, ông, bà về thăm con cháu. Lễ hội cũng là dịp gắn kết tình cảm của cả cộng đồng làng.

Để chuẩn bị cho lễ Et Đông, già làng yêu cầu mỗi gia đình khi đi rừng hay lên nương rẫy phải tìm được ít nhất là một con dúi. Sau đó mang về làm sạch ruột, ướp muối, luộc chín rồi treo lên giàn bếp để dành. Mặt khác, các gia đình phải chuẩn bị một ghè rượu ngon. Đây là hai lễ vật bắt buộc, không thể thiếu để dâng lên Yàng trong ngày lễ.

Lễ Et Đông chỉ diễn ra trong hai ngày hai đêm nhưng mọi gia đình đều chuẩn bị chu đáo từ nhiều ngày trước đó. Một số trai trẻ trong buôn được già làng phân công vào rừng chặt cây về làm cây nêu trước nhà rông và dựng ở cổng làng để đón chào khách.

Sau khi làm lễ tại nhà riêng, lễ chính tổ chức vào buổi sáng tại nhà rông, mỗi gia đình đều có một người đại diện tham gia. Tất cả mọi nhà góp mặt đầy đủ ở nhà rông mới tiến hành nghi lễ.

Lễ Et Đông của người Giơ Lâng ảnh 1

Lễ Ét Đông đã trở thành Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: CAND

Sau khi sắp ghè rượu xong, các gia đình lấy lá chuối tươi lót sàn, sau đó dùng lá peng rừng để gói gạo. Gia đình có bao nhiêu người thì gói bấy nhiêu hạt gạo và cộng thêm 1 hạt rồi đặt bên ghè rượu của gia đình mình.

Sau hai ngày chính của lễ hội, các gia đình đem về nhà mới được mở gói lá ra.

Theo quan niệm của người Giơ Lâng, sau khi kết thúc lễ Et Đông nếu mở ra trong gói còn đủ số hạt gạo ban đầu là điều may mắn. Còn chẳng may gạo trong gói gạo bị mất hay hư hỏng là báo điềm không tốt, gia đình cần đề phòng, tránh rủi ro, xui xẻo.

Sau lễ Et Đông, các gia đình trong buôn làng mới được làm nhà mới, sửa nhà, ma chay, cưới hỏi. Lễ Et Đông là lễ hội dân gian độc đáo và có quy mô lớn, được lưu giữ, trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, trở thành nét đẹp truyền thống tự hào của người Giơ Lâng.

MỚI - NÓNG
Màn rước nữ tướng 12 tuổi ở khai Hội Gióng
Màn rước nữ tướng 12 tuổi ở khai Hội Gióng
TPO - Màn rước kiệu nữ tướng trẻ của thôn Yên Tàng (xã Bắc Phú) thu hút sự quan tâm của người dân, du khách thập phương trong lễ khai Hội Gióng đền Sóc diễn ra sáng 27/1 (mùng 6 Tết Nguyên đán) tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt đền Sóc (huyện Sóc Sơn, TP. Hà Nội).

Có thể bạn quan tâm

Bà H’Rưm (giữa) thành thục các kỹ thuật dệt

Sợi dây kết nối các thế hệ

TP - Từ khi còn là những cô bé, 3 chị em H’Neo Bdap được mẹ truyền nghề dệt truyền thống. Giờ đây, chị em bà truyền lại cho con cháu ở buôn làng, góp phần bảo tồn văn hóa, giúp nhiều phụ nữ Êđê ổn định cuộc sống.
Hàng cây trang bên suối Tà Má thu hút khách đến tham quan du lịch dịp nở hoa. Ảnh: Trương Định

Đồng bào Bana hiến đất mở đường

TP - Nhằm tạo điều kiện cho giao thông đi lại thuận tiện hơn khi vào du lịch suối Tà Má và hướng đến mục tiêu phát triển du lịch cộng đồng, đồng bào Bana tại thôn Hà Ri, xã Vĩnh Hiệp, huyện Vĩnh Thạnh (Bình Định) đã tự nguyện hiến đất để mở rộng đầu tư xây dựng đường.
Mùa lễ hội của người Cơ Tu ở Đông Giang, Quảng Nam. Ảnh: Nguyễn Thành

Di sản hát lý của người Cơ Tu

TP - Nói lý - hát lý là nghệ thuật ứng khẩu trong sinh hoạt cộng đồng của người Cơ Tu hết sức độc đáo và ý nghĩa. Di sản phi vật thể quốc gia này được người dân gìn giữ, phát triển, hớp hồn du khách gần xa mỗi mùa lễ hội.
Cậu bé 7 tuổi nối dài thanh âm Gia Rai

Cậu bé 7 tuổi nối dài thanh âm Gia Rai

TP - Cậu bé người Gia Rai 7 tuổi, tay cầm 2 cái xập xèng (tiếng Gia Rai gọi là răng rai) vỗ nhịp nhàng hòa cùng nhịp chiêng của các nghệ nhân. Tiết mục biểu diễn đã mang đến sắc màu sinh động, thể hiện nét văn hóa truyền thống của dân tộc này.
Lễ rửa làng của người dân tộc Lô Lô

Lễ rửa làng của người dân tộc Lô Lô

TPO - Với những nghi thức đặc sắc, độc đáo, lễ rửa làng của dân tộc Lô Lô (thôn Sảng Pả A, thị trấn Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) không chỉ là một sự kiện mang tính tín ngưỡng dân gian mà còn là nét đẹp văn hóa được lưu truyền từ đời này tới đời khác của đồng bào nơi đây.