Độc đáo lễ Bốc Mó của đồng bào dân tộc Thổ

0:00 / 0:00
0:00
TPO - Lễ Bốc Mó của đồng bào dân tộc Thổ ở Nghệ An mang ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa, nguồn nước dồi dào để phục vụ cuộc sống sinh hoạt và việc tưới tiêu của người dân.

Lễ Bốc Mó (còn có những tên gọi khác là lễ cúng đền Mó, khai Mó nước) là một nghi lễ quan trọng của đồng bào người Thổ ở huyện miền núi Quỳ Hợp, Nghệ An.

Trong tín ngưỡng của người Thổ, từ xa xưa, mó nước là nguồn nước ngầm tự nhiên phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp của cộng đồng dân tộc Thổ ở Nghệ An. Mó nước còn mang ý nghĩa linh thiêng, là mạch nguồn của sự sống, thể hiện ở sự tích tổ tiên đi tìm mó nước, lập làng, gìn giữ, bảo vệ mó nước và phát triển làng bản sinh sôi, trù phú...

Lễ Bốc Mó được tổ chức với ý nghĩa là lễ cúng khai thông mó nước, cầu cho mưa thuận gió hòa, nguồn nước dồi dào phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt và việc tưới tiêu của cả cộng đồng.

Độc đáo lễ Bốc Mó của đồng bào dân tộc Thổ ảnh 1

Nghi lễ cúng Bốc Mó của đồng bào dân tộc Thổ ở huyện miền núi Quỳ Hợp, Nghệ An.

Độc đáo lễ Bốc Mó của đồng bào dân tộc Thổ ảnh 2

Thầy mo thực hiện nghi lễ cúng Bốc Mó.

Lễ Bốc Mó thường diễn ra vào dịp mồng 10/3 (âm lịch) hằng năm. Nếu hạn hán kéo dài có thể tổ chức lễ vào mồng 10/6 (âm lịch). Lễ vật chính gồm một cỗ xôi, gà, bánh sừng trâu, bánh trôi, rượu, trầu cau...

Theo lời kể của các cụ cao niên cho biết, đất làng Mo cổ, gọi là đất “Mụ Quá”, tức là đất Quả phụ. Từ thời xưa khi khai trương lập làng thấy nơi đây có mó nước, có sông có suối, địa hình hiểm trở lại có thế chiến lược “dễ thủ, khó công”, nên các dòng họ lớn đã ưu tiên cho bà tổ quả phụ ở mảnh đất làng Mo này để dựng làng an cư tại đây.

Thầy mo là người đại diện cho dân làng thực hiện các nghi thức cúng trong lễ Bốc Mó. Lễ cúng thần núi, thần cây, thần mó, cúng thổ công long mạch, thổ thần bản địa, đặc biệt là cầu cúng Ngọc Hoàng luôn phù hộ cho nguồn nước chảy mãi không cạn, mưa lũ không lở, nước không đục cặn, cầu cho mưa thuận gió hòa, ao đầy nước, đồng ruộng tốt tươi, người dân ấm no, hạnh phúc.

Độc đáo lễ Bốc Mó của đồng bào dân tộc Thổ ảnh 3

Lễ Bốc Mó là một nghi lễ quan trọng của đồng bào người Thổ ở huyện miền núi Quỳ Hợp, Nghệ An.

Kết thúc nghi thức, mọi người trong làng tụ họp cùng khơi thông mó nước, tổ chức ăn uống, múa hát những làn điệu mang đậm dấu ấn đặc trưng văn hóa của dân tộc Thổ như làn điệu Dạ ơi; Tang khang lẻ; Tập tính tập tang; hát giao duyên; nhảy sạp, múa sạp...

Dân tộc Thổ là 1 trong 5 dân tộc thiểu số ở tỉnh Nghệ An, thuộc nhóm ngôn ngữ Việt - Mường, cư trú tập trung tại thị xã Thái Hòa và các huyện: Nghĩa Đàn, Quỳ Hợp, Con Cuông và Tân Kỳ. Dân tộc Thổ được tập hợp từ nhiều nhóm khác nhau, có chung một số nét đặc trưng, đồng thời có những nét riêng về dân ca, dân vũ, lễ hội truyền thống, nghi thức, nghi lễ…

MỚI - NÓNG
Nơi vua Hàm Nghi ban tặng nhiều bảo vật
Nơi vua Hàm Nghi ban tặng nhiều bảo vật
TPO - Quần thể Di tích quốc gia thành Sơn Phòng, đền Trầm Lâm và đền Công Đồng tại xã Phú Gia, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh gắn với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của vua Hàm Nghi. Đặc biệt nơi đây còn lưu giữ nhiều “bảo vật” nhà vua ban tặng.

Có thể bạn quan tâm

Ủy ban Dân tộc chúc tết Chôl Chnăm Thmây

Ủy ban Dân tộc chúc tết Chôl Chnăm Thmây

Nhân dịp Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây năm 2024 của đồng bào Khmer, Ủy ban Dân tộc tổ chức các Đoàn công tác đi chúc Tết tại các tỉnh, thành phố (Cần Thơ, Kiên Giang, An Giang, Hậu Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh… và một số địa phương); thăm, chúc mừng đồng bào Khmer và tặng quà người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) là dân tộc Khmer.
Những gương mặt trẻ lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc

Những gương mặt trẻ lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc

TPO - Tối 26/12, tại Hà Nội, Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp cùng Bộ GD&ĐT, T.Ư Đoàn tổ chức Lễ Tuyên dương học sinh, sinh viên, thanh niên dân tộc thiểu số (DTTS) xuất sắc, tiêu biểu lần thứ X năm 2023. Chia sẻ sau lễ tuyên dương, các em học sinh, sinh viên DTTS đã bày tỏ nguyện vọng, mong muốn sẽ được tạo nhiều cơ hội hơn nữa để lan tỏa bản sắc văn hoá dân tộc. 
Nam thanh, nữ tú Khmer rạng ngời trong ngày lễ dâng y

Nam thanh, nữ tú Khmer rạng ngời trong ngày lễ dâng y

TPO - Sáng 27/11, rất đông các bạn trẻ đồng bào Khmer là Phật tử tại TPHCM đã tề tựu về chùa Long Hoa Thiên Bảo (TP Thủ Đức) để tham gia đại lễ Kathina (hay còn gọi là lễ dâng y). Đây cũng là hoạt động báo hiệu kết thúc ba tháng mùa an cư kiết hạ của các chư tăng, chư ni Phật giáo.