Chỉ dẫn của dân phượt hay các hãng du lịch lữ hành thì mùa mây Tây Bắc chỉ ở các vùng nổi tiếng như Tà Xùa, Mộc Châu (Sơn La), Hoàng Liên Sơn, Y Tý (Lào Cai). Ít ai nhắc đến vẻ đẹp của mùa mây ở đèo Khau Phạ (Yên Bái).

Chúng tôi đã có gần 10 năm, mỗi năm 2 lần lên nơi này nhưng để gặp cảnh mây tràn vào bản làng, vào ruộng bậc thang chỉ có một lần duy nhất.

Người Mông bản Lìm Mông xã Cao Phạ cho biết, ở dãy núi Khau Phạ này, mù nhiều hơn mây. Có những tháng, cả con đèo huyền thoại này chìm trong màn mù khổng lồ. Người đứng cách người vài mét không nhìn thấy nhau.

Chính vì thế, người Mông, người Thái sinh sống nơi này được ví như “ăn mây, uống gió, thở sương”.

Trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, con người nơi đây có sức chịu đựng và sáng tạo trong lao động phi thường, từ cách dựng nhà tránh hướng gió, nương theo triền núi đến cách tỉ mẩn làm ruộng bậc thang từ đời này sang đời khác để lấy lương thực làm kế sinh nhai.

Lần đó, chúng tôi lên Mù Căng Chải đúng vào hôm mù quá hóa mưa. Mù đến nỗi, xe phải nhích từng mét trên đèo Khau Phạ do bị khuất tầm nhìn. Đêm ngủ trên núi, mưa trút ầm ào mà sốt ruột bởi sẽ không di chuyển đến các địa danh La Pán Tẩn, Chế Cu Nha hay thung lũng Khau Phạ để ngắm cảnh mùa nước đổ. Nhưng trận mưa này là niềm hân hoan đối với bà con tộc người Mông, Thái nơi đây, bởi nước sẽ tràn ruộng, dễ dàng cho một mùa canh tác lúa nương mới.

Sáng hôm sau thức dậy, thị trấn Mù Căng Chải heo hút nằm lưng chừng con đèo Khau Phạ như chìm trong tấm màn mù khổng lồ. Chúng tôi xuôi theo quốc lộ 32, qua những thung núi về thung lũng Cao Pha để rồi vỡ òa với khung cảnh hùng tráng mây trườn từ trên đỉnh núi Khau Phạ xuống ruộng bậc thang đang mùa đổ nước.

Chúng tôi đã ghi được thời khắc tuyệt vời này. Từ những tấm ảnh chúng tôi chia sẻ, nhiều bè bạn nhiếp ảnh cũng âm thầm chuẩn bị hành trang, để có thể may mắn gặp được phong cảnh kỳ thú mây luồn trên những thửa ruộng bậc thang tuyệt đẹp nơi đây.