Ngày 13/12, Ủy ban Liên chính phủ Công ước 2003 của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể khai mạc kỳ họp thứ 16 theo hình thức trực tuyến. Ủy ban sẽ xem xét hồ sơ nghệ thuật xòe Thái của Việt Nam trong kỳ họp này.
Chiều 13/12, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Hoàng Đạo Cương cùng với đại diện lãnh đạo 4 tỉnh: Điện Biên, Lai Châu, Sơn La và Yên Bái tham dự cuộc họp tại điểm cầu Bộ VHTTDL.
 |
Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương chủ trì điểm cầu tại Việt Nam. |
Tại kỳ họp này, Ủy ban sẽ xem xét, thẩm định: 48 hồ sơ ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, 6 hồ sơ ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp, 5 đề xuất đăng ký vào danh sách Thực hành tốt về di sản văn hóa phi vật thể và nhiều nội dung khác.
Ủy ban Liên chính phủ sẽ xem xét hồ sơ nghệ thuật xòe Thái của Việt Nam ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào khoảng 16h15 đến 19h15 ngày 15/12.
Xòe được thực hành tại các bản của người Thái chủ yếu ở 4 tỉnh Yên Bái, Lai Châu, Sơn La và Điện Biên. “Xòe” có nghĩa là múa với các động tác tượng trưng cho các hoạt động của con người trong nghi lễ, sinh hoạt văn hóa, cuộc sống, lao động. Xòe được trình diễn trong nghi lễ,trong đám cưới, lễ hội, các sự kiện văn hóa của cộng đồng.
 |
Khai mạc kỳ họp thứ 16, diễn ra từ 13-18/12. |
Xòe có ba loại chính: Xòe nghi lễ, Xòe vòng, Xòe biểu diễn. Các điệu Xòe nghi lễ và Xòe biểu diễn thường kết hợp với các đạo cụ và được gọi theo tên đạo cụ như Xòe khăn, Xòe nón, Xòe quạt, Xòe sạp, Xòe nhạc, Xòe gậy, Xòe hoa... Xòe vòng phổ biến nhất, là màn đồng diễn mà người xòe nối thành vòng tròn trong sự hòa đồng với tất cả mọi người.
Những động tác múa uyển chuyển hòa với âm nhạc, bài hát,trang phục áo cóm bó chặt người, âm thanh phát ra từ trang sức bạc đeo quanh thắt lưng của người phụ nữ Thái tạo nên một loại hình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa của người Thái ở vùng Tây Bắc.
Xòe nghi lễ phản ánh vũ trụ quan và nhân sinh quan của người Thái gồm thế giới ở trên trời, ở mặt đất và của thần linh, thể hiện ước vọng của con người, cầu mong sự trợ giúp, phù hộ của thần linh có một cuộc sống no đủ, bình an.
Nghệ thuật Xòe Thái tượng trưng cho cái đẹp, chứa đựng những giá trị nghệ thuật vũ đạo, âm nhạc, ca hát, trang phục, ẩm thực và quan trọng hơn là sự ứng xử văn hóa của cộng đồng người Thái. Ngày nay, nghệ thuật Xòe đã trở thành biểu tượng của lòng cởi mở, hiếu khách, là dấu ấn văn hóa tộc người, và bản sắc văn hóa của người Thái vùng Tây Bắc Việt Nam.
