Mới đây, Hệ thống Y tế MEDLATEC ghi nhận 3 trường hợp nhiễm cúm A là 3 chị em trong một gia đình. Trong đó, hai trẻ có diễn biến nặng với biến chứng viêm phổi, phải nhập viện để điều trị. Cả 3 bệnh nhi đến khám tại MEDLATEC sau 2 ngày khởi phát các triệu chứng, bao gồm sốt cao, dùng thuốc hạ sốt không đáp ứng, ho khan nhiều, đau tức ngực trái, nhiều dịch mũi. Các triệu chứng xuất hiện đột ngột, diễn biến cấp tính tăng dần.
![]() |
| Điều trị bệnh nhân bị biến chứng nặng do cúm A |
Xét nghiệm nhanh cúm cho kết quả dương tính với cúm A ở cả ba trẻ. Trong đó, 2 bé gái có tình trạng nặng hơn, được chỉ định nhập viện do biến chứng viêm phổi với các bilan viêm tăng cao, bao gồm bạch cầu tăng và CRP cao. Chụp CT phổi có hình ảnh tổn thương viêm phổi. Riêng bé trai do triệu chứng nhẹ hơn, được kê đơn thuốc điều trị và theo dõi tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ.
Hai bệnh nhi nhập viện được điều trị tích cực theo phác đồ, bao gồm kháng sinh, thuốc hạ sốt, chăm sóc hỗ trợ hô hấp và theo dõi sát tình trạng viêm phổi. Sau 7 ngày điều trị nội trú, tình trạng sức khỏe của các bé đã ổn định. Hình ảnh chụp CT phổi sau điều trị không còn tổn thương, chức năng hô hấp cải thiện tốt, sức khỏe gần như hồi phục hoàn toàn.
Theo bác sĩ, ThS. Trần Thị Kim Ngọc, Chuyên khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC số 2, phần lớn bệnh nhân mắc cúm A có thể hồi phục trong vòng 2 - 7 ngày. Tuy nhiên, những người thuộc nhóm nguy cơ cao (trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai và người mắc bệnh lí nền) có nguy cơ gặp phải các biến chứng như: viêm phổi nặng, viêm tai giữa, viêm xoang, nhiễm trùng đường tiết niệu, phù não, tổn thương gan, thậm chí sảy thai. Nếu mẹ bầu nhiễm cúm ở 3 tháng đầu trong thai kì có thể gây ra những dị tật thai nhi như sứt môi, hay bệnh lí van tim. Một số trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể tiến triển nặng với các triệu chứng sốt cao, khó thở, suy đa tạng, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Phát hiện sớm, điều trị kịp thời
Một trong những điều quan trọng nhất khi đối phó bệnh dịch do virus cúm là chẩn đoán nhanh chóng và kịp thời. Khi xuất hiện các triệu chứng cấp tính nghi ngờ nhiễm cúm, người bệnh cần đến cơ sở y tế để thăm khám, xác định bệnh và can thiệp điều trị phù hợp. Đồng thời, cần theo dõi sát diễn biến lâm sàng nhằm phát hiện sớm và xử trí kịp thời các biến chứng nguy hiểm do cúm gây ra.
Bác sĩ, TS. Đặng Thị Thúy, Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết: “Triệu chứng ban đầu của nhiễm cúm A hay bệnh cúm mùa nói chung và nhiễm các virus gây viêm đường hô hấp khác là tương tự nhau, trẻ thường có sốt, viêm long đường hô hấp (như ho, hắt hơi, sổ mũi), đau họng… Do vậy, khi trẻ có những dấu hiệu này, cha mẹ thường rất khó phân biệt được có phải trẻ mắc cúm A hay không”.
Ngoài các triệu chứng ban đầu như trên, cần lưu ý trẻ nhiễm cúm A thường sốt cao 39-40 độ C, da mắt sung huyết, họng sung huyết, đỏ toàn bộ, trẻ mệt mỏi, ăn kém, quấy khóc, nhiều trường hợp nặng có cảm giác khó thở, viêm phổi, viêm tiểu phế quản… Khi trẻ có biểu hiện của sốt cao và viêm long đường hô hấp, cha mẹ cần cho con đi khám tại các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và chẩn đoán bệnh, từ đó sẽ được bác sĩ tư vấn cách chăm sóc và điều trị phù hợp với tình trạng của từng trẻ.
Phần lớn trẻ mắc cúm mùa được chẩn đoán mắc cúm đơn thuần sẽ được kê đơn thuốc điều trị ngoại trú. Những trường hợp có biểu hiện của biến chứng viêm đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, viêm tiểu phế quản sẽ có chỉ định nhập viện điều trị.
Bác sĩ Đồng Phú Khiêm, Phó Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết, cúm mùa có độc lực thấp nên thường chỉ gây bệnh cảnh cúm nặng ở những người có yếu tố nguy cơ cao (người già trên 65 tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai 3 tháng cuối, người có bệnh lí nền hô hấp, tim mạch, suy giảm miễn dịch...). Mọi người không phải quá hoang mang, lo lắng về cúm mùa, nhưng cũng không nên chủ quan, đặc biệt là với nhóm có nguy cơ nhiễm cúm nặng vì biểu hiện cúm rất khó phân biệt với các biểu hiện nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do các căn nguyên khác. “Nhưng việc chẩn đoán được sớm, dùng thuốc kháng virus phù hợp có thể ngăn ngừa nguy cơ nhiễm nặng và thậm chí ngăn ngừa tử vong cho nhiều người”, bác sĩ Khiêm nói.
Bác sĩ Khiêm khuyến cáo, những người có bệnh lí nền cần hết sức lưu ý, khi có biểu hiện sốt, đau rát họng, hắt hơi, sổ mũi nên được đi khám sàng lọc cúm và đánh giá và cân nhắc cho dùng thuốc kháng virus cúm sớm để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm cúm nặng. Nếu để đến lúc nặng rồi mới đi viện khám, điều trị sẽ tốn kém và khó khăn. “Người dân không tự ý mua kháng sinh dùng vì kháng sinh không có tác dụng với cúm mà có nhiều tác hại trong trường hợp này. Ngoài ra, không tự ý mua thuốc kháng virus uống, điều này có thể gây tốn kém không cần thiết, có thể làm khan hiếm thuốc gây khó khăn cho người có chỉ định cần, hoặc gây gia tăng đề kháng thuốc. Thuốc kháng virus chỉ có lợi những người có nguy cơ nhiễm cúm nặng, những người có biểu hiện nhiễm cúm nặng”, bác sĩ Khiêm khuyến cáo.
Cúm A chiếm tới 75% các trường hợp nhiễm cúm ở người. Virus cúm A có thể lây từ gia cầm mắc bệnh sang người khi có tiếp xúc gần, tuy nhiên, phổ biến hơn cả là lây lan từ người sang người qua đường hô hấp. Ngoài ra, virus cúm A còn tồn tại trên các bề mặt như: tay nắm cửa, quần áo, điện thoại, bát đũa và các vật dụng hằng ngày. Virus cúm có thể sống sót trên các bề mặt này đến 48 giờ, tạo điều kiện cho sự lây lan trong cộng đồng.
