 |
| Khả năng Bennu đâm vào Trái đất vào năm 2182 là rất nhỏ, nhưng không phải là không thể. (Ảnh: dzika_mrowka) |
Các nhà khoa học đã tiết lộ điều gì thực sự sẽ xảy ra với hành tinh của chúng ta nếu một tiểu hành tinh có kích thước bằng Trung tâm Thương mại Thế giới va vào Trái đất.
Tiểu hành tinh Bennu có nguy cơ cao nhất đối với Trái đất
Những phát hiện này được mô phỏng theo tiểu hành tinh Bennu gần Trái Đất, được NASA coi là có nguy cơ cao nhất đối với hành tinh của chúng ta về mặt khoảng cách và tác động. Tiểu hành tinh này có đường kính 0,5 km và nặng ước tính 67 triệu tấn.
"Những tác động tức thời của một vụ va chạm tiểu hành tinh có kích thước bằng Bennu sẽ gây ra thiệt hại tàn khốc xung quanh địa điểm va chạm", Axel Timmermann , đồng tác giả nghiên cứu và giám đốc tại Viện Khoa học Cơ bản Trung tâm Vật lý Khí hậu thuộc Đại học Quốc gia Pusan ở Hàn Quốc, cho biết. "Nhưng lượng lớn vật chất phóng ra từ vụ va chạm sẽ có tác động lâu dài hơn đến khí hậu Trái đất và có thể ảnh hưởng đến xã hội loài người trên toàn cầu".
Tiểu hành tinh Bennu nhỏ hơn so với "quái vật khổng lồ" rộng 10 km đã tạo ra hố Chixulub và xóa sổ loài khủng long cách đây khoảng 66 triệu năm. Tuy nhiên, ngay cả một tiểu hành tinh có kích thước bằng Bennu cũng có thể làm giảm đáng kể sản lượng lương thực toàn cầu và dẫn đến biến đổi khí hậu trên toàn thế giới, các nhà nghiên cứu cho biết trong nghiên cứu được công bố ngày 5/2 trên tạp chí Science Advances.
Gần nơi va chạm, hậu quả tức thời sẽ rất tàn khốc. "Nó sẽ ngay lập tức tạo ra sóng xung kích mạnh, bức xạ nhiệt, sóng thần, động đất, hố va chạm và vật chất bắn ra xung quanh địa điểm va chạm", nhà nghiên cứu Timmerman cho biết.
Tuy nhiên, tác động lâu dài của vụ va chạm này sẽ mang tính toàn cầu. "Chúng tôi tập trung chủ yếu vào tác động về khí hậu và sinh thái của hàng trăm triệu tấn bụi vào tầng khí quyển trên từ tác động ban đầu", Timmerman cho biết.
Sử dụng các mô hình siêu máy tính, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng những đám mây bụi lớn như vậy có thể làm giảm nhiệt độ toàn cầu tới 4 độ C và giảm lượng mưa toàn cầu khoảng 15%.
Timmerman cho biết: "Sự mờ dần của mặt trời do bụi sẽ gây ra một 'mùa đông tác động' toàn cầu đột ngột, với ánh sáng mặt trời giảm, nhiệt độ lạnh và lượng mưa giảm ở bề mặt". Điều này sẽ làm chậm sự phát triển của thực vật trên đất liền và quá trình quang hợp ở đại dương.
Tóm lại, các mô hình dự đoán lượng quang hợp của thực vật toàn cầu giảm 30%, lượng mưa toàn cầu giảm 15%, đe dọa an ninh lương thực toàn cầu. Các tác giả cho biết thêm rằng, sự thay đổi trong các kiểu thời tiết này có thể kéo dài bốn năm sau tác động ban đầu.
Đám bụi cũng sẽ làm suy giảm tầng ôzôn. Timmerman cho biết: "Sự suy giảm tầng ôzôn nghiêm trọng xảy ra ở tầng bình lưu do sự nóng lên mạnh mẽ của tầng bình lưu gây ra bởi sự hấp thụ các hạt bụi từ mặt trời".
Tuy nhiên, không phải mọi sinh vật đều bị ảnh hưởng. Nếu tác động tạo ra bụi đặc biệt giàu sắt, một số loại tảo biển có thể nở rộ, mô hình cho thấy. Các nhà nghiên cứu cho biết những loại tảo này có thể cung cấp một giải pháp thay thế cho sản xuất lương thực trên đất liền, nhưng tảo cũng có thể làm mất cân bằng hệ sinh thái đại dương.
Khả năng Bennu va vào Trái Đất là bao nhiêu?
Timmerman cho biết mặc dù việc cân nhắc những rủi ro này là quan trọng, nhưng Bennu chỉ có 1/2.700 khả năng va chạm với Trái đất vào năm 2182.
Tuy nhiên, các nhà khoa học của NASA đang tìm hiểu nhiều hơn về thiên thạch này, được cho là đã tách ra khỏi một tiểu hành tinh lớn hơn cách đây từ 700 triệu đến 2 tỷ năm.
Vào năm 2016, các nhà khoa học NASA đã gửi tàu vũ trụ OSIRIS-REx của mình đến tiểu hành tinh này để thu thập các mẫu từ bề mặt của nó. Các mẫu được đưa về Trái đất vào năm 2023 và kết quả phân tích đầu tiên của chúng đã được công bố vào tuần trước.
Các mẫu từ Bennu chứa tất cả năm yếu tố tạo nên mã di truyền của sự sống DNA và RNA cùng với các khoáng chất giàu carbon, lưu huỳnh, phốt pho, flo và natri - những thành phần cơ bản tạo nên sự sống.
