Ngày 21/3/2022, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có quyết định cho phép khai quật khảo cổ học tại Trung tâm Hoàng thành Thăng Long-Hà Nội. Vị trí khai quật nằm trong khu vực sân Đan Trì của thời Lê, hiện tại là khu vực nhà Cục Tác chiến, gồm hai hố khai quật.
Hố khai quật số 1 rộng 955m2 tại khu vực sân sau Nhà Cục tác chiến và hố khai quật số 2 và 3 trong phạm vi nền nhà Cục Tác chiến. Đây là hai hố khai quật nằm trong không gian chính điện Kính Thiên thời Lê, thuộc khu vực Đại Triều với những dấu tích đặc biệt quan trọng như đường Ngự Đạo (đường vua đi) và sân thiết lễ Đại Triều và cũng là không gian thiêng.
“Đây là không gian thiêng liêng nhất của Đại Việt. Do đó, khai quật Khảo cổ học tại khu vực này là hết sức cần thiết góp phần quan trọng trong nghiên cứu và khôi phục không gian chính điện Kính Thiên”, đại diện Trung tâm nêu.
PGS.TS. Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam thông tin nhanh, các hố khai quật đang ở độ sâu 1m - 1,2 m, đã phát lộ một số mảng sân lát gạch màu xám, vị trí còn lại nhiều nhất ở khu chính giữa hố có vệt đầm gạch ngói vỡ trải dài hướng Bắc-Nam, rộng khoảng 6,7m theo hướng từ cửa chính của Đoan Môn đi qua nhà Cục Tác chiến lên đến điện Kính Thiên.
 |
PGS.TS. Tống Trung Tín giới thiệu sơ bộ kết quả khai quật với lãnh đạo UBND TP. Hà Nội. |
Căn cứ vào hiện trường đang khai quật cũng như kết quả các đợt khai quật thăm dò những năm trước, đợt khai quật này đã làm rõ thêm được một phần các dấu tích kiến trúc Lý-Trần-Lê từ Ðoan Môn đến thềm rồng điện Kính Thiên; góp thêm chứng cứ khoa học để nhận thấy sự thay đổi chồng xếp vô cùng phức tạp của các di tích khu vực Trung tâm Hoàng thành Thăng Long.
Các nhà khảo cổ đã phát hiện sân Đại Triều là nơi trăm quan dự lễ Đại Triều, nơi diễn ra hoạt động thi Tiến sĩ. Còn Ngự đạo nằm ở chính giữa sân Đại Triều được bắt đầu từ thềm điện Kính Thiên ra cửa Nam. Đây là con đường để Hoàng đế xuất hành đi tế lễ tại Nam Giao, đàn Xã Tắc, tuần du và xuất chinh vệ quốc. Như vậy, Ngự đạo cũng như tổng thể không gian Chính điện Kính Thiên liên quan đến Quốc thái dân an, Quốc gia trường tồn, dân tộc vĩnh cửu và là tổ hợp kiến trúc quan trọng bậc nhất của Hoàng cung Thăng Long, tiêu biểu cho lịch sử và văn hiến của cả nước.
“Việc nghiên cứu khảo cổ ở Hoàng thành Thăng Long tiến hành hằng năm, luôn phát hiện những giá trị mới. Năm nay việc khai quật thực hiện ở trung tâm sân Đan Trì, là khu vực trung tâm nhất của khu di sản. Các nhà khảo cổ học phát hiện hai dấu hiệu vô cùng quan trọng, là dấu tích của sân Đan Trì và Ngự đạo”, PGS.TS. Tống Trung Tín nói.
 |
Trưng bày Tết Đoan Ngọ xưa và nay ở Hoàng thành Thăng Long. |
Lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long-Hà Nội nhấn mạnh, một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là tập trung nghiên cứu, phục dựng không gian chính điện Kính Thiên và tòa Chính điện Kính Thiên, vì đó là nơi huyệt điểm “tàng phong tụ khí”, nơi thông Thiên đạt Ðịa giữa các Hoàng đế Ðại Việt thời xưa với Thiên đế để tạo ra một chỉnh thể thống nhất giữa Trời (Thiên) - Ðất (Ðịa) và Người (Nhân) khiến cho muôn vật giao hòa, vạn vật phát triển.
Năm 2021, lãnh đạo thành phố Hà Nội đã có cuộc làm việc với Trung tâm, yêu cầu đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, khai quật để thực hiện đề án phục dựng không gian chính điện Kính Thiên.
