Nghệ nhân ưu tú K’Tiếu: Tiếng chiêng ngân vang núi rừng

0:00 / 0:00
0:00
TPO - Với niềm đam mê lớn và năng khiếu cảm thụ âm thanh, nghệ nhân K’Tiếu là một trong những người đánh chiêng giỏi nhất vùng. Ông đã trao truyền ngọn lửa đam mê và tay nghề cho hàng trăm người để tiếng chiêng ngân vang khắp buôn làng.
Nghệ nhân ưu tú K’Tiếu: Tiếng chiêng ngân vang núi rừng ảnh 1

Nghệ nhân ưu tú K’Tiếu (giữa) tuyên bố khai hội

Nghệ nhân K’Tiếu (người K’Ho, ngụ thôn Duệ, xã Đinh Lạc, huyện Di Linh, Lâm Đồng) là 1 trong 31 cá nhân vừa được Thủ tướng Chính phủ quyết định tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua yêu nước toàn quốc.

Ông được biểu dương, tôn vinh vì có nhiều thành tích trong giữ gìn, bảo tồn, phát triển giá trị văn hóa cồng chiêng của đồng bào các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên.

Già K’Tiếu kể vì mê tiếng cồng chiêng nên từ khi còn nhỏ, hễ nghe buôn làng nào có lễ hội thì dù xa xôi mấy cũng tìm đến để nghe các bài chiêng.

Năm 14 tuổi, K’Tiếu cùng người dân của 5 làng được tham gia lễ hội lớn kéo dài cả tháng tại thôn K’Brạ. Có tới 5 con trâu được mang ra tế lễ để cúng thần linh. Tại đây, K’Tiếu cùng một số thanh thiếu niên khác được các nghệ nhân trong làng chọn để dạy đánh chiêng.

Đến khi hội làng kết thúc, các học viên mới này bước vào cuộc thi xem ai đánh hay và chơi được nhiều bài nhất. Kết quả, K’Tiếu cùng đàn anh K’Giàng được đánh giá là xuất sắc hơn cả.

Những thập niên gần đây, tiếng chiêng ngày một thưa vắng trong làng. Người lớn tuổi quên gần hết các bài chiêng vì lâu ngày không chơi, còn giới trẻ thì thích chơi game, facebook hơn.

Năm 1990, ở thôn Duệ tái diễn lễ đâm trâu đón mùa lúa mới. Để chuẩn bị cho lễ hội, K’Tiếu vận động nhiều người trong làng tề tựu để ôn lại các bài chiêng. Ông kiên nhẫn hướng dẫn cho từng người chơi những điệu cơ bản.

Nghệ nhân ưu tú K’Tiếu: Tiếng chiêng ngân vang núi rừng ảnh 2

Lễ hội không thể thiếu tiếng chiêng

Ông giải thích tỉ mỉ ý nghĩa của từng điệu chiêng, biểu diễn những bài hay, lay động lòng người. Nhờ vậy, ngày càng có nhiều người đến gặp ông để học đánh chiêng cho bài bản.

Sau lễ hội, thấy người làng có vẻ hào hứng hơn với việc chơi chiêng, ông thuyết phục gia đình cụ Ka Èng cho mượn bộ chiêng (gồm 6 cái) để người làng có dụng cụ tập luyện.

“Cồng chiêng là đồ vật quý giá mà ông bà tổ tiên để lại, sử dụng quá nhiều sẽ bị hao mòn. Tuy nhiên, vì khao khát được nghe tiếng cồng, tiếng chiêng trong làng mà bà Ka Èng đồng ý cho mượn bộ chiêng 6. Sau đó, tỉnh cấp cho xã bộ chiêng mới nên việc tập luyện được thuận lợi hơn”, già nhớ lại.

Sau đó, ông còn mở nhiều lớp dạy các thanh, thiếu niên trong làng chơi chiêng, mỗi lớp trên 10 người. “Vì các cháu từ 13-15 tuổi sẽ học nhanh nhất nên tôi tập trung dạy cho các cháu vào mùa hè. Còn với những người lớn tuổi, cứ một vài tuần, tôi gọi họ đến để ôn luyện, nếu không nhắc bài thì họ sẽ quên hết”, ông chia sẻ.

Hiện đã ngoài 70 tuổi nhưng già vẫn miệt mài mở lớp truyền dạy cồng chiêng cho thế hệ trẻ. Nhờ sự kiên trì, tận tình truyền dạy của những người như già K’Tiếu mà đến nay xã Đinh Lạc có hơn 200 người chơi chiêng bài bản; trong đó, hàng chục người là thành viên của Câu lạc bộ cồng chiêng tại địa phương.

Theo lãnh đạo UBND xã Đinh Lạc, với nỗ lực không ngừng của già làng K’Tiếu, các bài diễn tấu cồng chiêng dần được phục hồi cùng các điệu múa xoang, kể khan; gắn với chuỗi hoạt động thể thao, ẩm thực dân gian, làm cơ sở để khôi phục các lễ hội truyền thống như cầu mưa, mừng lúa mới…

Với những cống hiến đó, năm 2022 già làng K’Tiếu được phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú”.

MỚI - NÓNG
Nơi vua Hàm Nghi ban tặng nhiều bảo vật
Nơi vua Hàm Nghi ban tặng nhiều bảo vật
TPO - Quần thể Di tích quốc gia thành Sơn Phòng, đền Trầm Lâm và đền Công Đồng tại xã Phú Gia, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh gắn với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của vua Hàm Nghi. Đặc biệt nơi đây còn lưu giữ nhiều “bảo vật” nhà vua ban tặng.

Có thể bạn quan tâm

Nam thanh, nữ tú Khmer rạng ngời trong ngày lễ dâng y

Nam thanh, nữ tú Khmer rạng ngời trong ngày lễ dâng y

TPO - Sáng 27/11, rất đông các bạn trẻ đồng bào Khmer là Phật tử tại TPHCM đã tề tựu về chùa Long Hoa Thiên Bảo (TP Thủ Đức) để tham gia đại lễ Kathina (hay còn gọi là lễ dâng y). Đây cũng là hoạt động báo hiệu kết thúc ba tháng mùa an cư kiết hạ của các chư tăng, chư ni Phật giáo.
Ngắm làng Thèn Pả với nếp nhà trình tường đẹp như cổ tích dưới bóng cờ Lũng Cú

Ngắm làng Thèn Pả với nếp nhà trình tường đẹp như cổ tích dưới bóng cờ Lũng Cú

TPO - Nằm ở xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, ngay dưới chân Cột cờ Lũng Cú và cách trung tâm thị trấn Đồng Văn khoảng 25 km là làng Thèn Pả. Du khách đến đây sẽ được hòa mình vào cảnh sắc thiên nhiên yên bình với những nếp nhà trình tường lợp ngói âm dương, vách đất vàng nâu, hàng rào đá, ruộng ngô… và những người dân mến khách.
Lễ mừng thọ của người Mnông

Lễ mừng thọ của người Mnông

TPO - Người Mnông ở huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk còn lưu giữ nhiều nét đẹp văn hóa truyền thống. Trong đó “Tập quán xã hội và tín ngưỡng Lễ mừng thọ của người Mnông huyện Lắk” là một trong 3 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia của tỉnh Đắk Lắk.