Gọi vía ở du lịch cộng đồng

0:00 / 0:00
0:00
TP - Giao thông thuận lợi, đời sống kinh tế - xã hội phát triển đã khiến tập tục của người miền núi thay đổi theo, trong đó có tục gọi vía. Thời gian gần đây, tục gọi vía còn gọi là cúng vía được khai thác cho mục đích du lịch cộng đồng.

Những năm gần đây du lịch miền núi ở Nghệ An như hoa nở rộ. Hầu như huyện nào cũng có một vài điểm du lịch gắn liền với các thắng cảnh là thác nước, khe suối, rừng cây, hang động… Nhiều bản làng người Thái, cộng đồng người Mông ở xã Mường Lống, huyện Kỳ Sơn đã có dịch vụ homestay.

Gọi vía ở du lịch cộng đồng ảnh 1

Lễ cúng vía của Đoàn thanh niên xã Châu Hạnh (huyện Quỳ Châu, Nghệ An) tại Tết Độc lập năm 2022

Homestay ở bản thường là nhà sàn truyền thống. Khách đến được trải nghiệm không gian sống của người vùng cao. Các homestay nhà sàn còn phục vụ các món ăn nấu theo kiểu bản địa xen lẫn những món phổ thông và còn có cả dịch vụ cúng gọi vía để du khách có trải nghiệm về tập tục phổ biến nhất trong văn hóa tâm linh của cộng đồng người Thái. Tục gọi vía xuất phát từ quan niệm về linh hồn của cộng đồng người Thái. Ở Nghệ An, người Mông và Khơ Mú cũng có tục này. Quan niệm cho rằng, ta sinh ra khỏe mạnh là nhờ có linh hồn từ cõi then (trời) về đầu thai.

Theo các bậc cao niên, quan niệm tín ngưỡng còn cho là linh hồn cũng như thể xác, cũng lúc khỏe, lúc yếu, lúc vui buồn, hờn giận. Khi nhỏ dại cũng dễ bị dụ dỗ bởi những thứ không tốt, cũng dễ bị lạc đường về khi lên nương rẫy, vào rừng.. Vía lạc phải gọi về. Vía giận phải dỗ dành. Vía có khỏe thì người mới không bị bệnh tật, gặp may mắn trong cuộc sống. Quan niệm vía khỏe thì người mới khỏe mạnh, bình an là phổ thông nhất. Đó là nguyên do của tục gọi vía khi khách quý đến nhà, người thân ở xa lâu ngày về thăm, người có ân nghĩa với gia đình, dòng họ... Lễ này có ý nghĩa thể hiện niềm trân quý với khách và cầu an cho người được làm lễ.

Du khách muốn trải nghiệm phải bỏ tiền mua gà và thuê thầy cúng hoặc người biết các bài cúng vía mới có thể đảm nhận. Người cúng vía thường giới thiệu qua về tục lệ cho khách và bắt đầu bài cúng bằng tiếng Thái. Cúng xong lại giới thiệu bằng tiếng Việt cho du khách. Bài cúng thuộc loại cầu an này thường khá đơn giản. Thầy cúng gọi vía của khách, chủ về bên mâm cơm có xôi, gà, rượu và những sợi chỉ. Mời vía ăn cơm rồi thì phải phù hộ cho người khỏe mạnh. Cúng xong, người dự lễ cho mỗi người chứng kiến một ít xôi, thịt gà gọi là ăn cơm cúng vía. Sau cùng, mỗi người đều được buộc một sợi chỉ vào cổ tay để giữ vía.

Tục gọi vía ngày nay đã có một số thay đổi. Tục lệ này vốn chỉ được làm trong không gian gia đình, dòng họ, có phần riêng tư. Tuy nhiên khi được khai thác với mục đích du lịch người ta chỉ áp dụng một trong những ý nghĩa quan trọng là cầu an. Vì thế du khách không có được cái nhìn đầy đủ nhất khi trải nghiệm lễ cúng vía.

MỚI - NÓNG
Màn rước nữ tướng 12 tuổi ở khai Hội Gióng
Màn rước nữ tướng 12 tuổi ở khai Hội Gióng
TPO - Màn rước kiệu nữ tướng trẻ của thôn Yên Tàng (xã Bắc Phú) thu hút sự quan tâm của người dân, du khách thập phương trong lễ khai Hội Gióng đền Sóc diễn ra sáng 27/1 (mùng 6 Tết Nguyên đán) tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt đền Sóc (huyện Sóc Sơn, TP. Hà Nội).

Có thể bạn quan tâm

Trắng đêm ở cao nguyên Kon Hà Nừng

Trắng đêm ở cao nguyên Kon Hà Nừng

TP - Vượt gần 20 cây số đường rừng để vào lõi Cao nguyên Kon Hà Nừng (Kon Chư Răng, xã Sơn Lang, huyện Kbang, Gia Lai) chúng tôi dựng trại bên bờ thác K50, tách biệt chốn thành thị ồn ã. Bên ánh lửa ấm áp, nơi đây chỉ có tiếng suối reo và câu chuyện giữ rừng của người Ba Na.
Người dân xóm Lũng Rì làm ngói máng

Sấp ngửa miếng ngói âm dương

TP - Nghề làm ngói âm dương (hay còn gọi là ngói máng) ở xóm Lũng Rì, xã Tự Do, huyện Quảng Hòa, Cao Bằng có lịch sử hơn 200 năm. Cái kỳ lạ ở đây là miếng ngói âm dương vẫn được làm hoàn toàn bằng thủ công một cách điệu nghệ như hàng trăm năm trước...
Độc đáo Lễ hội Ná Nhèm

Độc đáo Lễ hội Ná Nhèm

TP - Mặc cho mưa rét, ngày 15 tháng Giêng vừa qua, gần chục nghìn lượt người đến với hội Ná Nhèm- một lễ hội xuân truyền thống có từ 300 năm của người dân tộc Tày xã Trấn Yên, huyện Bắc Sơn, Lạng Sơn.