Những ngọn đồi trải dài với những cánh đồng lúa mì, điểm xuyết bằng những chiếc cối xay gió. Thỉnh thoảng, một ngôi làng xuất hiện, nằm dọc theo sườn đồi hoặc trên đỉnh núi nhìn ra khung cảnh vàng son. Đó là Madonie, một dãy núi trên hòn đảo Sicily ở miền Nam nước Ý.
Tuy nhiên, đây không phải là những gì mọi người thường hình dung khi nhắc đến Sicily. Hòn đảo lớn nhất ở Địa Trung Hải thường gợi lên hình ảnh của làn nước màu ngọc lam và những thành phố với kiến trúc Baroque xa hoa, một bãi biển đầy cát...
Nhưng với địa hình nông thôn, nông nghiệp, Madonie khác xa với tất cả những điều đó. Đó chính là lý do khiến nhóm người đã đưa ra trải nghiệm du lịch mới chỉ tập trung vào nó - được đặt tên là Trái tim của Sicily (THOS).
 |
Cô Roberta Billitteri trồng đậu Badda và tiêu pipiddu, hai loại cây bản địa của Madonie |
Dự án ra đời trong thời kỳ đại dịch, nhằm mục đích giới thiệu khu vực ít được biết đến của hòn đảo, thông qua các hoạt động giúp kết nối khách du lịch với cảnh vật và cư dân địa phương. Dự án cũng giúp hồi sinh mối quan hệ cộng đồng giữa các ngôi làng của Madonie, đặc biệt ở miền Nam với lịch sử nghèo khó, từ lâu đã bị ảnh hưởng bởi lượng dân cư giảm.
Người đứng đầu dự án là bà Fabrizia Lanza, giám đốc trường dạy nấu ăn Anna Tasca Lanza, một trung tâm ẩm thực tại Madonie. “Trong 20 năm qua, tôi đã làm việc với các nghệ nhân và nông dân thực sự đáng kinh ngạc - những người yêu Madonie mãnh liệt nhưng hầu như không có cơ hội để chia sẻ kỹ năng và câu chuyện của họ”, bà nói.
Cho đến nay, THOS có sáu hướng dẫn viên - bao gồm bà Lanza - mỗi người đã tạo ra các trải nghiệm khác nhau tập trung vào chuyên môn của họ, từ sản xuất thực phẩm và nông nghiệp đến nghề thủ công, đi bộ trong thiên nhiên và các chuyến du ngoạn khảo cổ. Để có thêm nhiều trải nghiệm, THOS hợp tác với nông dân, người chăn cừu và nghệ nhân địa phương để cung cấp mọi thứ từ nơi lưu trú đến bữa ăn, cũng như thu hút sự chú ý của các cộng đồng trong khu vực.
Bạn có thể học cách làm phô mai với người chăn cừu Filippo Privitera; thu thập các loại thảo mộc hoang dã với Porto di Terra hoặc ghé thăm xưởng vẽ và lò nung của nghệ nhân làm gốm Giovanni D’Angelo. Ngoài ra, bạn còn có cơ hội tham gia sản xuất dầu ô liu tại một trang trại hữu cơ, tìm hiểu về thu hái lúa mì và đi ủ phân.
 |
Dãy núi Madonie |
“Tất cả các hoạt động được chúng tôi thiết kế để thúc đẩy cộng đồng địa phương, để họ trở thành trung tâm của THOS”, cô Roberta Billitteri, một người dân của Madonie giải thích. “Những người tham gia dự án này đều đã có việc làm hoặc công việc kinh doanh của riêng họ, bao gồm cả tôi. Chúng tôi muốn mở rộng cánh cửa, làm cho vùng đất này dễ tiếp cận hơn bằng cách liên kết với nhau và với du khách”.
Cô Billitteri chuyển đến đây vào năm 2009 cùng chồng để thúc đẩy nông nghiệp bền vững. Cô trồng đậu Badda và tiêu pipiddu, hai loại cây bản địa đã giúp Madonie được công nhận là “khu vực trồng Thực phẩm Chậm” (tên gọi áp dụng cho các cộng đồng nhỏ chuyên bảo tồn các sản phẩm nông nghiệp có nguy cơ tuyệt chủng). Tất cả các hoạt động mà cô phát triển cho chương trình của mình đều làm nổi bật khía cạnh nông thôn và ẩm thực của khu vực này.
Du khách sẽ được đi dạo để khám phá nhiều loại thực vật, cây cối và hoa quả của Madonie, ăn uống tại các nhà hàng gia đình, tận hưởng Thức phẩm Chậm và nghỉ tại các khu dân cư nông thôn như Agriturismo Cuca, một trang trại nhỏ trên sườn đồi. Ở đó, du khách có thể gặp gỡ chủ sở hữu và nông dân Pietro Genduso, người trồng hơn 40 loại trái cây bản địa Sicilia có nguy cơ tuyệt chủng.
Bằng cách hợp tác với THOS, ông Genduso hy vọng có thể chia sẻ sự cảm kích đó bắt đầu từ vườn cây ăn quả của ông. “Tất cả các loại trái cây và rau quả chúng tôi sử dụng để làm bữa tối cho khách đều đến từ nó”, ông nói một cách đầy tự hào.
Sự đa dạng sinh học của Madonie cũng là điều đáng tự hào với bà Giovanna Gebbia, một hướng dẫn viên tự nhiên thuộc dự án THOS. Các chương trình của bà tập trung xung quanh công viên Parco delle Madonie rộng lớn. Với diện tích hơn 160km2, khu bảo tồn thiên nhiên đã trở thành Công viên địa chất toàn cầu của Unesco từ năm 2015 và là nơi sinh sống của hươu hoang dã, lợn rừng và chim ưng, cũng như vô số loài thực vật.
Các chuyến tham quan mà bà Gebbia đã tạo ra cho THOS bao gồm các chuyến đi bộ dọc theo những con đường mòn chăn cừu cổ đại và dẫn đến thị trấn Petralia Soprana nhỏ bé đẹp như tranh vẽ. Nhưng đó bà Gebbia không chỉ muốn du khách chiêm ngưỡng mỗi kiến trúc.
Ở Petralia Soprana, bà đưa họ đến Aspromonte, một quán cà phê nổi tiếng khắp Madonie với món sfoglio madonita, một loại bánh ngọt làm từ tuma (một loại phô mai địa phương), bí ngô, đường và những miếng sô-cô-la.
Trong tương lai, dự án hướng tới mục tiêu tiếp tục mở rộng quy mô với nhiều người dân hơn, nhiều đối tác hơn và nhiều hành trình hơn. Tuy nhiên, bà Lanza cho biết, quá trình sẽ mất thời gian vì hầu hết người dân không quen làm việc với khách du lịch, đặc biệt là người nước ngoài. Bà Lanza tin rằng, tiếp cận từ gốc rễ là cách duy nhất bạn có thể hiểu Sicily và mang lại sự thay đổi tích cực cho các khu vực như Madonie. “Nó bắt đầu từ con người”, bà nói.
